Sık Sorulan Sorular

Böbreklerden üretilen idrarın içerisinde birçok mineral, tuz ve eriyen madde bulunur. Bunların yeterli konsantrasyona ulaşması halinde(yani alınan sıvının az olması) ve/veya anatomik(darlıklar, şekil bozuklukları,…), biyokimyasal(kalsiyum ve okzalat metabolizması problemleri, idrarda sitrat eksikliği,…), genetik vb gibi faktörlerin bir araya gelmesi ile bu eriyik maddeler birleşerek kristalleşir, çöker ve zamanında idrar ile atılamazlarsa taş oluşumu başlar.

Öncelikle mevcut taşınızın böbreğinize zarar verip vermediğinden emin olmak için kontrole gitmelisiniz. Elinizde düşürdüğünüz veya cerrahi olarak çıkarılmış bir taşınız varsa analize gönderip buna uygun tedavi seçeneklerini Üroloji uzmanınızla görüşmelisiniz. Yalnız en önemli koruyucunun yeterlinin biraz üzerinde su içmek olduğunu bilmelisiniz.

Hayır. Böbreğe zarar vermeyen, içerik olarak hızlı büyümeye meyilli olmayan, sık enfeksiyona yol açmayan, alınmaya çalışılırken verilecek zararın taşın kendisinin verebileceği zarardan fazla olan taşlar takip edilebilir. Bunun kararını tabii ki bu konuda deneyimli bir Üroloji uzmanı vermelidir.

Çocuk yaşta oluşmuş böbrek taşı durumu, yüksek riskli gruptadır. Mutlak surette çocuğun üriner sisteminin anatomisi bilinmelidir. Kandan ve idrardan yapılacak biyokimyasal ve hormonal testler ile bir daha taş oluşumu risk belirlenmeli, gereken önlem ve tedaviler ile erken böbrek kayıpları önlenmelidir.

Evet. Birçok insan çeşitli sebeplerden tek böbreğini kaybetmiş, organ nakli için verici olmuş, veya doğumsal olarak tek böbrekli doğmuş olabilir. Normal hayatlarını sürdürebilirler. Fakat böbrek kaybına neden olmuş olayın; taş, tümör, diyabet, hipertansiyon,… veya farklı metabolik hastalıkların diğer böbreğe veya nakil alınmış tek böbreğe zarar vermemesi için dikkatli kontroller gereklidir.

Tabii ki her durumda olduğu gibi fayda/zarar dengesi gözetilerek bu karar verilmelidir. İleri teknolojik aletler ve yeterli deneyim ile son yıllarda taş ameliyatlarına bağlı ciddi problemler yaşanmasa da özellikle böbrek kesilerek veya delinerek yapılan ameliyatlarda kaçınılmaz olarak kısmi zarar olacaktır. Anatomik kanaldan yapılan ameliyatlarda bu zarar nispeten daha azdır, fakat hiçbir ameliyat sıfır risk taşımaz, bu bilgi akılda tutulmalıdır.

İdrardan kan gelmesi her zaman için ürolojik bir önceliktir. Risk durumlarına göre (ileri yaş, sigara içmek, bazı kimyasallara maruz kalmak gibi) öncelikle mesane kanseri açısından mesanenin ultrason ve sistoskopik(mesane içine ışıklı, ince bir alet ile girip bakmak) inceleme ile kontrol edilmesi gereklidir. Diğer bazı önemli durumlar da; taş hastalıkları, böbrek patolojileri, prostat hastalıkları, enfeksiyonlar,… buna yolaçabilir.

Özellikle 20-35 yaş arası erkeklerde tek testisin, genellikle ağrısız olarak; şekil değiştirmesi, büyümesi, sert kitle oluşturması aksi ispat edilene kadar testis kanseri olarak kabul edilmeli ve zaman kaybedilmeden bir Üroloji uzmanına başvurulmalıdır. Testis kaybına yol açabilecek önemli bir başka durum da, testis torsiyonu denilen yumurta kordonunun dönmesi ve kanlamasının bozulması durumudur. Bu durum ağrılıdır ve enfeksiyonlar ile karışır. Mutlak surette zaman geçirilmeden Doppler USG ile değerlendirilmeli, bu imkan yoksa erken cerrahi müdahale düşünülmelidir. Bunlar haricinde basit sıvı birikimleri, kasık fıtıkları da şişmelere yol açabilir. Ayırımı ancak bir hekim tarafından yapılmalıdır.

Büyük çoğunlukla evet. Testis kanserinin kendisine veya tedavisine bağlı olarak erkeklerde infertilite(tedavi edilebilir fertilite problemi) veya kısırlık(kesin olarak çocuğu olamama durumu) sorunu olabilmektedir. İdeal olan, tedavi başlamadan önce spermlerin güvenli bir merkezde alınıp dondurulmasıdır. Kişiye ve hastalığın doğasına ve seyrine göre sperm üretimi bozulmayabileceği gibi, herhangi bir müdahale yapılmadan da değişen zaman zarflarında testislerde sperm üretimi tekrar başlayıp devam edebilmektedir. Bu gerçekleşmez ise önceden alınmış ve dondurulmuş spermler ile tüp bebek uygulamaları yapılabilir.

Prostat spesifik antijen(PSA); prostattan üretilen, normal erkeğin normal yaşantısında meninin oluşumu ve fonksiyonu için önemli bir enzimdir. Normal şartlarda kana çok sınırlı derecede karışabilmesi gerekir. Fakat doku bütünlüğünün bozulduğu durumlarda (kanser, enfeksiyon, ürolojik travma veya işlem geçirilmesi,…) PSA kana karışır ve yüksek değerlerde ölçülebilir. Bu durum mutlaka prostat kanseri demek değildir, bir Üroloji uzmanı tarafından değerlendirilmeli, riskler belirlenmelidir. Unutmamak gerekir ki, her türlü PSA yükselmesi aksi ispat edilene kadar prostat kanseri açısından değerlendirilmelidir.

Genelde 40 yaş üzeri erkeklerde en az bir kere bakılmalı, risk yok ise (ailede prostat kanseri öyküsü, parmakla rektal incelemede şüpheli bulgu olması, erken yükselmiş PSA,…) 50 yaş üzerinde yıllık takip edilmelidir.

Kronik prostatit özellikle genç erkeklerin başına daha sıklıkla gelebilen, zor iyileşip nüks edebilen, idrar yapma, sertleşme ve/veya boşalma problemleri ile gidebilen can sıkıcı bir durumdur. Yanlışlıkla bazen aşırı aktif mesane hastalığı ile karıştırılıp gereksiz ve yanlış tedavi edildiğine rastlanılabilmektedir. Bu ayrım için mutlaka ayrıntılı hikaye, parmakla rektal muayene, mikrobiyolojik çalışma yapılmalıdır. Sabırla uygun tedavi ve gerekirse eş tedavisi ile bu can sıkıcı durumdan kurtulmak mümkündür.

Hayır, prostat büyümesinin cinsel fonksiyonlar ile ilgisi yoktur.

Tabii ki değil. Rahat işeyememe sorununa; idrar yolu enfeksiyonları, taşlar, nörolojik bazı problemler,… de yol açabilir. Eğer sebep iyi huylu prostat büyümesi ise, mutlak ameliyat gerekliliği yoksa uygun ilaç tedavisi ilk seçenektir. Ilaç tedavisinin şekli, süresi, hangi hastaya ne zamana kadar uygulanabileceğini Üroloji uzmanınız ile görüşmelisiniz.

Prostat ameliyatına karar verildiyse prostat organın büyüklüğüne göre ameliyat şekli belirlenebilir. Artık dünyada ve ülkemizde prostat ameliyatlarının %90-95’i kapalı(endoskopik) yöntemler ile yapılmaktadır. Burada cerrah, mevcut ekipmanına, deneyimine ve esas olarak da prostatın büyüklüğüne göre tercih yapacaktır. Klasik TUR (transüretral rezeksiyon) ameliyatları yanında son yıllarda lazer ameliyatları (HoLEP, ThuLEP) daha çok popüler olmaya başlamıştır. Tüm prostat ameliyat seçeneklerinin mevcut olup başarıyla uygulandığı merkezler seçim için daha faydalı olacaktır.

Öncelikle iyi huylu prostat büyümesi için yapılan ameliyatlar(TURP, HoLEP, ThuLEP,…) ile prostat kanserine yönelik yapılan ameliyatları ayırmak gerekir. Hemen her erkekte az çok problem çıkaran iyi huylu prostat büyümelerine yönelik ameliyatlarda komplikasyonlar oldukça az ve sınırlıdır. Orgazm sorası meni çıkışının mesaneye doğru yönelmesi(kuru boşalma)” olup, bunun haricinde hemen hiç cinsel fonksiyon bozukluğu veya değişikliği görülmez. Postop erken dönemde çok az oranlarda idrar kaçırma olabilir, ki bu da genellikle mesaneye bağlı sebeplerden olup doğru ilaç kullanımı ile tamamen geçer.

Öncelikle idrar kaçırmanın mesaneye mi yoksa ameliyata bağlı idrar tutma mekanizması zaafiyetine mi bağlı ayrımının yapılması gerekir. Bu ayrıma göre basit bir ilaç tedavisinden yapay idrar tutma mekanizması (yapay sfinkter protezi) takılmasında kadar değişik tedavi seçenekleri mevcuttur.

Eğer hemen her erkekte olan iyi huylu prostat büyümesine yönelik bir ameliyat düşünüldü ise bu ameliyat sertleşme sorununa yol açmaz. Fakat prostat kanserine yönelik radikal bir ameliyat düşünülüyorsa, evet, bu ameliyat değişik derecelerde hastalığın durumuna ve ameliyatta sinir korunabilme durumuna göre sertleşme bozukluğuna yol açabilir.

Erken boşalmanın türüne göre değişik tedavi seçenekleri mevcuttur. Öncelikle ürolojik yaklaşım ve tedaviler sonrası davranışsal tedavi ve psikoterapiler de bu sorunun tedavisinde söz konusudur.

Hayır. Kişinin hormonal, metabolik ve genel sağlık durumuna göre cinsellik oldukça ileri yaşlara kadar devam edebilir.

Evet. Kadınların aksine erkeklerde sperm üretimi ileri yaşlara kadar devam eder. Fakat sperm kalitesinde bozulmalar ve genetik problemler genç yaşlara oranla daha fazla sıklıkla ortaya çıkabilir.

Öncelikle kişinin şikayetlerinin ve muayenesinin bir ürolog tarafından yapılıp gerçek bir sertleşme bozukluğu varlığı, verilen ilaçlara cevap olup olmadığı değerlendirilmelidir. Daha sonra girişimsel radyolojik tetkikler ile (penil doppler ultrason) objektif olarak değerlendirilip tanısı kesin olarak konabilir.

Evet. Gerek medikal (ağızdan ilaç, penise enjeksiyonlar), gerek cihaz yardımlı (vakum ereksiyon cihazları, Şok dalga tedavileri), gerekse penis protezleri (mutluluk çubuğu) ile sertleşme bozukluğu kalıcı olarak tedavi edilebilir.

Bu konuda kesinlikle bir ürolağa başvurulmalı, ihtiyaca ve kişiye göre ilaç tercih edilmelidir; internetten veya tavsiye üzerine ilaç kullanılmamalıdır. Çünkü, sertleşmeyi sağlayıcı ilaçlar oldukça güvenli ve etkin olmalarına rağmen özellikle bazı kardiyak problemlerin varlığında ve bazı ilaç etkileşimleri ile tehlikeli sonuçlara yol açabilmektedir.

Venöz kaçak; penisteki tunika albuginea denilen kılıf dokusundan çıkan venlerin yeterince kapanamayıp kaçağa yol açması, atar damarlar tarafından sağlanan kanın bu kılıf içinde tutulamayıp sertleşmenin sağlanamamasıdır. Bu tüm penisi ilgilendiren bir durumdur. Sadece penis üst kısmındaki birkaç büyük toplayıcı damarın bağlanması ile çözülemez (derin dorsal ven ligasyonu). Bu ameliyat yöntemi; 1990 ların sonunda etkisizliği nedeniyle terk edilmiş bir yöntemdir. Venöz kaçağa bağlı ileri derecede sertleşme bozukluğunun tek gerçek tedavisi penis protezi(mutluluk çubuğu) takılmasıdır.

Penis protezi; penise ameliyat ile kalıcı olarak yerleştirilen silindirler ile sertleşme sorununu kalıcı olarak çözen cihazlara verilen isimdir.

Penis protezi ile ilişki; tıpkı normal ilişki gibidir. Erken boşalma da olabilir, fakat boşalma sonrasında dahi ereksiyon kaybı olmayacağından ilişki ne kadar uzun süre sürdürülmek istenirse, mesela partner memnuniyetinden sonraya kadar sürdürülebilir. İlişkiyi sonlandırmak erkeğin elindedir.

Penis protezi, diğer tedavi şekillerinden fayda görmeyen veya kesin olarak bunları kullanamayan, iyi bilgilendirilmiş, bu protezi kullanabilme kabiliyeti ve yetkinliği olan, ileri derecede sertleşme bozukluğu olan erkeklere takılabilir

Evet. Cinsel birleşme ile meninin vajinaya bırakıldığı ve menide yeterli sayı ve kalitede spermin bulunduğu erkekler, tıpkı protez taşımayan erkeklerin olabileceği gibi doğal yollardan çocuk sahibi olabilirler.

Hayır. Partner açısından hiçbir fark hissedilmez.

Bu durum genellikle Peyronie hastalığı denilen duruma bağlıdır. Bu iş ile özellikle ilgilenen bir üroloğa başvurulmalıdır.

Tabii ki, fakat öncelikle ve özellikle bu işle ilgilenen bir üroloğa görünüp değişik tedavi alternatifleri hakkında görüşülmelidir. Üroloğun; Peyronie hastalığının cerrahi tedavisinde uygulanan tüm ameliyat şekillerine hakim olması en uygun tedavi seçimini uygulama ve dolayısıyla başarı oranında etkili olacaktır.

Evet. Hastalığın evresine ve şiddetine göre tedavi alternatifleri mevcuttur. Çeşitli rehabilitasyon yöntemleri, enjeksiyon tedavileri ve yardımcı cihaz önerileri ile tedaviler ve iyileştirmeler münkündür.

Bu eğrilik kişinin cinsel faaliyetine sekte vurmuyorsa, değişik pozisyonlarda kırılma riskini arttırmıyorsa, partnerinde ağrıya yol açmıyorsa sağlıklı bir ilişki hafif derecede eğri penisler ile de sağlanabilmektedir.

Öncelikle bu eğriliğin yanında idrar deliğinin yerleşim kusuru olup olmadığı, eşlik eden problemlerin varlığı açısından bir Üroloji hekimine başvurulması gereklidir.

Genellikle bu endişe yersiz olmakla birlikte, ergenliğe girilmesine rağmen penis büyümesi gerçekleşmez ise bir üroloğa görülmekte fayda vardır.

Testis şişmesi ve ağrı; özellikle ergen ve çocuklarda testis dönmesinin (testis torsiyonu) işareti olabilir ve acil bir durumdur. Epididimit denilen enfeksiyon durumu ile de karışabilir. Zamanında ve gerekli müdahale yapılmaz ise testis kaybı ile sonuçlanma riski yüksektir.

Hayır bu yönde geçerli bir tedavi tanımlanmamıştır.

Penis büyütme ameliyatı; penis sarkıtma ameliyatı ile karıştırılmamalıdır. Gerçek uzatma; oldukça ciddi bir ameliyattır ve penis protezi uygulaması gerektirir. Komplikasyonları ciddi olabilir. Penis sarkıtma ameliyatı, penisi çatı kemiğine(pubik kemik) bağlayan ve sabitleyen ligamanın kesilerek istirahat halindeki penisin aşağı sarkmasına yol açan bir ameliyattır. Bu ligamanın kesilmesi sonucunda penis sert iken dik durma kabiliyetini kaybeder, aşağı doğru bakacak şekilde sertleşir. Sert haldeki penis boyu eskisi ile aynıdır, bir uzama veya büyüme sözkonusu değildir.

Yağ enjeksiyonlarının %60-80’i birkaç ay-yıl içinde kısmi veya total olarak kaybolabilmektedir. Penis gerilerek yapıldığı için penis inik halde iken bu yağ dağılımı yer değiştirerek sertleşme halinde yumrulaşmaya yol açabilmektedir. Beklentiyi buna göre belirlemek gereklidir.

Varikosel; kısırlık (kişinin kalıcı olarak çocuk sahibi olma kabiliyetinin olmaması) değil infertilite (tedavi edilebilen çocuk sahibi olabilme güçlüğü) yapabilir. Basit bir ameliyat ile varisli damarların bağlanması ile tedavi edilebilir.

3-6. ayda düzelmenin olmasını, 1.yılda optimal seviyeye ulaşması beklenir. Varikoselin her erkekte aynı etkiyi yapmadığı ve her erkekte ameliyat sonrası düzelmenin seviyesi ve zamanının değişkenlik gösterebileceği unutulmamalıdır.

Azoospermi (menide hiç veya çok az sperm görülmesi) oldukça ciddi bir durumdur, fakat çeşitleri ve sebeplerine göre tedavi edilebilir formları vardır. Tedavi sonrasında hala menide sperm görülmez ise kaynağa, yani testislere yönelerek mikroskopik işlemler ile sperm aranıp yeterli kalitede bulunabilirse yardımcı üreme teknikleri ile değişen oranlarda çocuk sahibi olunabilir.

MikroTESE “Mikroskobik Testiküler Sperm Ekstraksiyonu” nun kısaltmasıdır. Bu yöntemde optik büyütme altında testis dışarı alınıp açılır, sabırla içerisinde sperm bulunabilecek yerler aranır. Bu, adeta samanlıkta iğne aramak gibidir. Aceleci ve çok büyük örneklemeler yapılmak suretiyle zarar vererek yapılırsa testiste yetmezlik gelişip erkekte ömür boyu hormon eksikliğine yok alabilir. Bundan kaçınmak için konuya alışkın deneyimli bir gözle sadece üretimin olası olduğu yerlerden sınırlı örnekler alınıp ameliyathanede hazır bulunan embryolog tarafından değerlendirilir.

Kadınların idrar kanalı(üretra) erkeklere göre çok daha kısadır(yakl 4 cm). Dolayısıyla kadınlarda mesane dış etkenlere çok daha fazla oranlarda maruz kalır. Kadınlara özel olan, jinekolojik akıntılı problemler de idrar yolu enfeksiyonlarına yatkınlık sağlayabilir.

Bu durum; şeker hastalığı gibi metabolik ve hormonal problemlere bağlı olabildiği gibi erkeklerde prostat problemleri, her iki cinste idrar yolu enfeksiyonlarının veya taş hastalığının bir bulgusu olarak karşımıza çıkabilir. Veya başka hiçbir problem yok iken salt mesaneye bağlı olan Aşırı Aktif Mesane tablosu olarak gelişebilir. Ayrımı üroloğunuz tarafından kolayca yapılacaktır.

Kadınların idrar kanalı(üretra) erkeklere göre çok daha kısa ve dış etkenlere daha fazla maruz kalma( zor doğumlar, pelvik gevşeme ve sarkma problemleri,…) özelliğinde olduğundan kadınlar erkeklerden çok daha fazla oranlarda idrar kaçırma problemi yaşarlar.

Evet. Mutlak olarak idrar kaçırma ile sonuçlanmak zorunda olmasa da idrar kaçırmaya yatkınlığı ve riski arttırdığı bilinmektedir.